Wózki widłowe to nieodłączny element pracy w niemalże każdym przedsiębiorstwie. Konieczność ich regularnej konserwacji i dokonywania przeglądów określona jest polskim prawem. Podobnie, jak potrzeba stałej kontroli sprawności technicznej i dokumentacji. Dokonuje jej Urząd Dozoru Technicznego, w oparciu o funkcjonujące w kraju przepisy.

Ustawa o dozorze technicznym w praktyce

Jak mówi Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego, dozorem technicznym objęte są wszystkie wózki jezdniowe, posiadające mechaniczny napęd podnoszenia. Znaczy to, że kontroli Urzędu Technicznego Podlegają urządzenia transportu bliskiego, w których podnoszenie różnego rodzaju materiału nie wymaga użycia siły ludzkich mięśni. Należą do nich zarówno wózki jezdniowe z napędem spalinowym, jak i hydraulicznym czy elektrycznym.

Rodzaje dozoru technicznego

Dozór, jakim podlegają poszczególne wózki widłowe, zdeterminowany jest przede wszystkim wielkością zagrożenia, jakie może spowodować ich nagła awaria. Zgodnie z ustawą, wyróżnia się 3 rodzaje dozoru:

– dozór techniczny pełny,
– dozór techniczny ograniczony,
– dozór techniczny uproszczony.

Pełny dozór techniczny wymaga podjęcia odpowiednich kroków przez właściciela urządzenia. Przede wszystkim musi ono zostać zgłoszone do UDT i włączone do eksploatacji na podstawie adekwatnych dokumentów. Nowe wózki wymagają złożenia specjalnego wniosku do oddziału UDT, który wyznacza termin badania odbiorczego, zezwalającego na pracę maszyny. Podczas rejestracji używanego urządzenia, należy dołączyć protokół z poprzedniego odbioru oraz kopię decyzji, dopuszczającej pojazd do eksploatacji. Wózki jezdniowe objęte pełnym dozorem podlegają również okresowym badaniom (co 12 miesięcy) i przeglądom konserwacyjnym (po upływie każdych 30 dni, jeżeli nie określi tego producent wózków). Dodatkowym kontrolom urządzenia poddawane są po większych awariach czy wypadkach, a wszystkie powyższe czynności wykonują konserwatorzy i operatorzy, posiadający odpowiednie uprawnienia, które wydawane są przez Urzędy Dozoru Technicznego.

Ograniczony dozór techniczny warunkuje konieczność zgłoszenia urządzenia do UDT oraz jego dopuszczenia do pracy. Nie istnieje tutaj natomiast obowiązek regularnych badań okresowych. W tym przypadku wózki jezdniowe podlegają przeglądom konserwacyjnym (co 60 dni, jeżeli nie określi tego producent wózków) oraz badaniom doraźnym, przeprowadzanym co 2 lata. Również i tutaj operatorzy i konserwatorzy muszą legitymować się uprawnieniami, wydawanymi przez UDT.

Dozór techniczny uproszczony nie dotyczy żadnych wózków jezdniowych. Objęte są im głównie wyciągarki ręczne. Nie muszą być one zgłaszane do UDT, a odpowiednie uprawnienia powinien posiadać wyłącznie ich konserwator.

Które wózki widłowe nie podlegają dozorowi UDT

Rozporządzeniu o dozorze technicznym nie podlegają wszystkie maszyny, które nie zostały fabrycznie wyposażone w mechanizm podnoszenia lub wyposażone w napęd, ale podnoszące na wysokość do 50 cm. Są to np. wózki paletowe, ciągnikowe czy pchające. Badaniom UDT nie są poddawane również wózki widłowe, wyposażone w ręczny mechanizm podnoszenia. Są one doskonałą alternatywą dla maszyn z mechanicznym napędem, które muszą być regularnie dopuszczane do ruchu. Sprawdzają się one jednak wyłącznie w przypadku przewożenia niewielkich ilości materiału, magazynowanego na niskich regałach.

Konsekwencje braku badań technicznych wózków widłowych

Za regularne badania, przeprowadzane przez inspektorów UDT, odpowiada właściciel wózka. Ponosi on nawet odpowiedzialność karną, która może wyrażać się w nałożonej grzywnie, a nawet utracie wolności. Karze podlega nie tylko osoba, która nie zleciła przeprowadzenia aktualnych badań technicznych, ale również zlekceważyła decyzję inspektora o wstrzymaniu eksploatacji danego urządzenia. A wszystko po to, by praca w przedsiębiorstwie odbywała się sprawnie i bezpiecznie.

Dozór UDT wiąże się z wieloma czynnościami, jakie należy podjąć, by wózek widłowy pracował zgodnie z funkcjonującym w kraju prawem. Dopiero dopełnienie wszelkich formalności pozwala mieć pewność, że urządzenie jest w pełni sprawne, a przez to bezpieczne dla otoczenia.